10 Ekim 2010 Pazar

*BSD ve Linux Arasındaki Farklar

Sıklıkla Linux dağıtımları ile *BSD işletim sistemi ailesi pek sık kıyaslanmaz ama genelde yarpılan karşılaştırmalar da "lisans" daha öteye gitmez. Temel olarak Linux dağıtımları ile *BSD işletim sistemi ailesinin ortak noktası kullanıcılara güvenli, kararlı ve kullanışlı bir işletim sistemi sunmayı amaçlamalarıdır. Öte yandan *BSD işletim sistemi ailesi ile Linux dağıtımları arasında önemli farklar bulunmaktadır. 


  1. Lisans: Linux dağıtımları GPL lisansı kullanır. GPL esas amacı kapalı kaynak kodlu yazılımların diğer yazılımlar ile birlikte kullanılmasını önlemek ve aynı zamanda kaynak kodun açık ve erişilebilir olmasını amaçlar. GPL lisansı genelde derlenmiş ve kaynak kod olarak dağıtılmayan uygulamaları önlemek için hazırlanmıştır. BSD lisansı ise daha az kısıtlayıcıdır. Hatta derlenmiş olarak yazılaımların dağıtılmasına da izin verir. İki lisans arasındaki temel fark ise GPL lisansının yazılıma ait kaynak kodlarında derlenmiş yazılım ile birlikte verilmesini öngörürken, BSD lisansında kaynak kodların dağıtılmasında zorunluluk yoktur. Buna kaynak kodunuzda değişiklik yaparak, farklı bir yazılım üreten kişi veya kişilerin de değişiklik yapılmış olan kaynak kodu dağıtmalarını zorunlu kılan bir hüküm içermez.
  2. Kontrol: *BSD işletim sisteminin kaynak kodları herhangi bir kurum veya kişi tarafından kontrol edilmez. Bunun aksine olarak Linux çekirdeği tek bir kişi tarafından Linus Torvalds tarafından kontrol edilir. *BSD  sisteme eklenecek olan bileşenlerin neler olacağına ve olmayacağına "çekirdek ekip" olarak adlandırılan ve belirli bir süre için bu görevi üstlenen geliştiriciler tarafından karar verilir. Bu çekirdek ekip projenin geleceğine yön verir. Dolayısıyla Linux dağıtımlarında tek bir geliştirici bulunurken *BSD işletim sisteminde birden çok geliştirici bulunur.
  3. Çekirdek ve İşletim Sistemi: *BSD işletim sistemi ailesinde geliştiriciler tüm bir işletim sistemini geliştirir. Bu işletim sisteminde derleyiciler, kütüphanler, kılavuz sayfaları, kabuklar ve bir UNIX sistemdebulunması zorunlu olan tüm bileşenler yer alır. Linux ise sadece ve sadece çekirdek-kernel olarak geliştirilir. Bir Linux dağıtımı aslında *BSD işletim sistemi ile aynı uygulamaları barındırsalar da sistemi oluşturma süreçleri farklılık göstermektedir.
  4. UNIX Türevi: Eski bir bilgisayar özdeyişi şöyledir: "*BSD, bir grup UNIX hacker'ın oturup UNIX sistemi PC aktardıklarında ortaya çıkandır. Linux ise bir grup PC hacker'ın oturup PC için bir UNIX yazmaya çalışmalarının sonucudur. Bu özdeyiş aradaki farkı gayet güzel özetler. *BSD işletim sistemi Linux dağıtımları ile karşılaştırıldığında daha UNIX'varidir. Zira *BSD işletim sisteminin kökleri doğrudan UNIX'e dayanır. Linux ise bir UNIX benzeri olan MINIX esas alınarak geliştirilmiştir. 
  5. Temel Sistem: *BSD işletim sistemi ile Linux dağıtımları arasındaki farkı kayvrayabilmek için temel sistem kavramının anlaşılması önemlidir. Bir linux dağıtımı için temel sistem olarak tanımlanacak bir şey yoktur. Linux dağıtımları aslında bir çok farklı uygulmanın ve Linux çekirdeğinin bir araya getirilmesi ile ortaya çıkar. Bir çok kişi için ise temel sistem Linux çekirdeği-kernel'dir. Temel sorun ise bir çekirdeğin-kernel'in kullanılabilir uygulamalar olmadan bir işe yaramamasıdır. *BSD işletim sistemlerinde ise temel sistem çekirdek ve uygulamalar olarak bir bütündür ve bu bütün temel sistem olarak sunulur. *BSD sistemde temel sistem ile bir UNIX sistemde çalışabildiğiniz gibi çalışabilirsiniz.
  6. Ağırlıklı Olarak Kaynak Kod Kullanımı: *BSD sistemlerin geliştirme sürecinin etkisi olarak *BSD işletim sisteminde uygulamalar port ve pksrc yararlanılarak kaynak kod kullanılarak kurulur.  Hem ports hemde pkgsrc için derlenmiş ve hazır paketlerin oluşturulması olanaklı olsa da yaygın oalrak kaynak koddan kurulum yapılır. Bunun olumlu ve olumsuz yanları kullanıcının tercihine göre değişir. Eğer "kullanıcı dostu" olan sistemleri tercih edenlerdenseniz, ve özellikle de yeni kullanıcılar söz konusu olduğunda caydırıcı olacaktır. Öte yandan kaynak koddan derleme yaparak kurulumu gerçekleştirmek kütüphaneler, paketler ve sisteme özel yapılandırma gibi özellikleri hazır derlenmiş paketlştre göre dahacazip kılmaktadır.
  7. Terfiler ve Güncellemeler: *BSD sistemlerin geliştirme sürecini dikkat aldığımıda (Bkz: Madde 5) teme lsisteminizi kolaylıkla kaynak koddan derleyerek en güncel sürüme terfi edebilirsiniz. Bunun içinm de bir kaç komut kullanmak yeterli olacaktır. Bu durumda temel sistemi güncellemiş olursunuz. Diğer biileşenlerin ise ayrıca güncellenmesi gerekebilir. Linux için ise dağıtım ile sunulan paket yönetim sisteminin kullanılması gerekecektir. Böylelikle tüm paketler bir üst sürüme terfi edilmiş olacaktır. Bu durumda Linux'un paket yönetim sisteminin daha iyi olduğu ileri sürülebilir ama teoride olması gerektiği ileri sürülse de pratikte olmadığına, sistemin yeni sürümün sıfırdan kurulduğuna sıklıkla tanık olduğum iöçin *BSD işletim sistmelrinin güncellenemsi ve terfi edilmesi bana daha kolay gelmektedir. freeBSD 6.3'den bu güne dek terfi edilerek gelen bir FreeBSD-8.1 sistem kullanıyorum :)
  8. En Son Sürüm Yazılımlar: Bir *BSD işletim sistemini kullanırken bir çok yazılımın en son sürümünün kullanıldığına pek rastlamazsınız. Eğer bozuk değilse, bırak öyle kalsın diyenlerdenseniz *BSD işletim sistemi ailesi sizin için ideldir. Öte yandan esn son çıkan yazılımları kullanmayı tercih ediyorsanız bu tercihinize uyan bir çok Linux dağıtımı bulabilirsiniz.
  9. Donanım Desteği: Genel olarak bakıldığında Linux donanım desteği açısından *BSD ailesi ile karşılaştırıldığında daha üsütün durudmadır. Bu *BSD işletim sistemi ialesinin Linux dağıtımları kadar çok donanım desteklmediği anlamına gelmez. tersine Linux donanımları *BSD ailesinden daha önce desteklemeye başlayacaktır. Dolayısıyla daha dün piyasaya sürüne donanımları kullanan hzılı kullanıcılardan iseniz Linux sizin için öncelikli olmalıdır. 
  10. Kullanıcı Profili: Bilgisayar kullanıcıları arasında bir genelleme yapmak ve sınıflandırmak kolaya kaçmak olsa da aslında istisnaları çıkardığınızda yanılgı payınız son derece düşük olacaktır. Aşağıdaokuyacağınız sıralama kişisel deneyimlerime ve gözlemlerime dayanmaktadır. Sıralamadan en solda sadece tıklayan ve en sağda ise sistemi en iyi bilen ve kontro leden kullanıcılar ye almaktadır. Bu sıralamda Linux dağıtımlarının kullanıcılaro ortaya yakın ve BSD kullanıcıları daha sağ tarafta yer almaktadır. Kullanıcıların profilleri ile tercih ettikleri işletim sistemleri göz önüne alındığında genellemenin doğruluğu ortaya çıkmaktadır.


    Mac -> Windows -> Linux -> BSD -> UNIX

4 yorum:

  1. Çok güzel bir yazı olmuş. Bu yazı ile bir çok kişinin sorusu cevaplanmış oluyor.

    YanıtlaSil
  2. Hep okumak istediğim konuyu işlemişin. Çok güzel olmuş.

    YanıtlaSil
  3. Açıklayıcı yazı için teşekkürler.

    YanıtlaSil
  4. Güzel bir yazı, özelliklede son cümle müthiş olmuş.

    YanıtlaSil