FreeBSD Kurulumuna Hazırlık (8.x ve 9.x için)

FreeBSD kurulum ve yapılandırma aracı olan sysinstall(8) ilk olarak FreeBSD 2.0 sürümünde kullanılmaya başlanmış ve halen FreeBSD 8.x sürümlerinde kullanılmaya devam edilmektedir. FreeBSD 9.0 ile yerini bsdinstall'a bırakmıştır. FreeBSD 9.0'da halen sysinstall bulunmakla birlikte kullanılmamaktadır. Eğer FreeBSD 9.0 kurmak isterseniz sysinstall değil bsdinstall kullanacaksınız. Hem sysinstall hem de bsdinstall işlev olarak FreeBSD işletim sistemini bilgisayara kurup temel yapılandırma işlemlerini disk bölümleme, dosya sistemi oluşturma, sistem adı tanımlama, sistem kurulumu, kullanıcı hesapları oluşturma, ağ ara yüzlerinin yapılandırılması ile isteğe bağlı olarak yazılım kurulumunu gerçekleştirmektedir.

FreeBSD Kurulumu Öncesi İşlemler

Daha önce bir işletim sistemi kurulumu yaptıysanız, FreeBSD 8.x kurulumunu sysinstall(8), FreeBSD 9.x kurulumunuda bsdinstall(8) ile rahatlıkla yapabilirsiniz. Kurulum işlemine geçmeden önce kurulum ve yapılandırma aşamaları hakkında bilgi edinmek işlemler sırasında karşılaşacağınız çeşitli seçenekler arasından seçim yapmanız ve/veya kurulum sürecini kendi tercihlerinize göre gerçekleştirmenizi kolaylaştıracaktır. Kurulum işlemini yapmadan önce bilgisayarınız üzerinde tek sabit disk ve bunun üzerinde kurulu olan başka bir işletim sistemi bulunuyorsa, disk üzerinde uygun araçları kullanarak FreeBSDiçin yer açmanız gereklidir. FreeBSD işletim sistemi primary partition – birincil disk bölümüne kurulmaktadır. Bu nedenle iki veya daha fazla işletim sistemi kullanıyorsanız kurulum öncesi diski nasıl bölümleyeceğiniz bir diğer deyişle hangi sıra ile işletim sistemlerini kuracağınıza karar vermek için UNIX ve MBR partitions yazısındaki Multiboot çözümleri kısımını kaynak alabilirsiniz. Disk üzerinde yeni ve boş bir bölüm oluşturmadan önce var olan işletim sisteminizi veya sitemlerinizin tam bir yedeğini alın. Yedekleme işleminin sorunsuz olarak gerçekleştiğinden ve elinizdeki yedeklerin çalışır durumda olduğundan emin olmadan bir kurulum işlemi yapmayın.

Platform Desteği

FreeBSD projesinin ilk çıkış noktası kişisel bilgisayar – personal computer/PC – BSD 4.2'nin aktarılabilmesidir. Günümüzde FreeBSD piyasada bulunan bir çok platforma ve bu platformların farklı mimarilerine ait sistemler desteklenmektedir. FreeBSD tarafından desteklenen mimarilerin tam bir listesi http://www.freebsd.org/platforms/index.html adresinden edinilebilir.

Alpha: Alpha sistemler ilk gerçek 64 bit sistemdir. DEC tarafından üretilmiş daha sonra Compaq adı altındfa üretilmiştir. HP'nin Compaq satın alması ile HP markası ile üretilmiştir. AMD64 ve onu izleyen EM64T mimarilerinin çıkışı üzerine üzertimi sonlandırılmıştır. Halen HP tarafından garanti anlaşması ile bir Alpha edinebilirsiniz. FreeBSD 7.0 sürümünden itibaren Alpha desteklenen platformlardan çıkarıldı. FreeBSD alphe e-posta listeleri arşivi ise herkese açık ve erişilebilir durumdadır. Eğer Alpha üzerinde kurulum yapacaksanız OpenBSD veya NetBSD tercih etmeniz gereklidir.

AMD64: AMD'nin AMD64 ve INTEL'in Intel64 mimarisine sahip olan sistemlerdir. Eski adı ile Hammer veya x86-64 mimarisi olarak da bilinir. Intel karşılığı Yamhill, Clackamas Technology (CT), IA-32e ile EM64T (Extended Memory 64-bit Technology) işlemcileri bu platforma ait olan işlemcilerdir. AMD tarafındaki işlemci ailesi AMD Opteron™, AMD Athlon™ 64, AMD Turion™ 64, AMD Sempron™ ve sonrası işlemcileri kapsamaktadır. Aynı platformdaki Intel işlemciler ise Intel vPro™, Intel Celeron D ( Prescott ve sonrası bazı modeller), Intel Centrino® Duo, Intel Centrino® Pro, Intel Viiv™, Intel Core™2 Extreme, Intel Core™2 Quad, Intel Core™2 Duo, Intel Xeon (3000-serisi, 5000-serisi ve 7000-serisi) işlemciler ve sonraki modeller Intel®64 mimarisini kullanmaktadır.

İ386: 32 bitlik işlemciye yani Intel 80386 ve sonrası işlemcilere sahip sistemlerdir FreeBSD 6.0-RELEASE ve sonrası sürümlerde GENERIC kernel tarafından bu işlemciler desteklenmektedir. Halen tüm 32bit işlemciler bu isimle anılmaktadır.

Powerpc: Intel işlemcili olmayan Apple bilgisayarlar üzerinde kurulan ve çalıştırılan FreeBSD dalıdır. Bu dal'da halen geliştirme aşamasında kabul edilmektedir. Ancak resmi kurulum imajları yayınlanmaktadır. Apple iMac G3 350 Mhz, Apple iMac G3 DV Special Edition, Apple iMac G3 Revision B, Apple eMac 700 Mhz, Apple Mac Mini G4 1.4 Ghz, Apple Powerbook G4 1.33 Ghz, Apple Aluminium Powerbook G4 1.5 Ghz, Apple PowerMac G5, Apple iMac G5, Apple Xserve G5, Apple PowerMac G5 (2005'ten sonra üretilenler) powerpc işlemcisine sahip olan bilgisayarlardır.

­ARM: ARM platformu geliştirme sürecindedir. Bir diğer deyişle kurulum imajları, sistem araçları, paketler ile ports ağacı resmi olarak desteklenmemektedir. Ancak konuyla ilgilenen geliştiriciler bu görevleri üstlenerek yürütmektedir. ARM tabanlı bir sistem geliştirecekseniz FreeBSD ARM tercih edebilirsiniz.

Desteklenen ARM donanımlar, i80321 tabanlı Intel XScale® kartları ve bunlardan IQ31244 ve IQ80321 kartları üzerinde kurulum yapılabilir. FreeBSD desteği CPU, PCI-X bus, em(4) ağ kartları ile UART ve zamanlayıcılar tem olarak desteklenmektedir. i80219 XScale işlemcisi ve EP80219 kartı, IXP425 ve Avila GW2348-4 kartları, Atmel AT91RM9200 CPU/Mikrokontrolcüleri desteklenmektedir. Kwikbyte KB9202 kartları, BWCT ve Hot-e HL200 ince istemcileri tam olarak desteklenen donanımlardır. Technologic Systems TS-7200,Atmel AT91SAM926x CPU ve Marvell Orion ARM SoC, Samsung S3C2XX0 serisi ile Cirrus Logic EP93XX CPU desteği halen geliştirme aşamasındadır.

Kurulum için Olivier Houchard (cognet@FreeBSD.org) hazırladığı kılavuzda yararlanılabilir.

IA64: FreeBSD/ia64 projesi Intel IA-64 mimarisini kapsamaktadır. Resmi kurulum imajları bulunmaktadır.

PC98: NEC PC-98x1 (pc98) mimarisidir. Hem çekirdek hem de kullanıcı tarafında çalışan araçların tamamının kaynak kodunda PC98 desteği bulunmaktadır ve FreeBSD 5.0-RELEASE'den beri tem olarak desteklenen platformlardandır. Ancak FreeBSD 9.0-RELESE karşılaşılan bazı sorunlar nedeni ile şimdilik geliştirme aşamasında olan platform olarak kabul edilmektedir. 9.0-RELEASE öncesi dallarda halen resmen tem desteklenen platformdur. PC98 ile çalışacaksanız 8.x-RELEASE kullanmanız gerekecektir.

SPARC64: Fujitsu SPARC64® ve Oracle UltraSPARC® mimarilerini kapsamaktadır. Bu platform her ne kadar uzun süredir geliştirilmekte olsa da amd64 ve i386 platformları kadar gelişmiş kabul edilmemektedir. Bu nedenle geliştirme aşamasında olarak kabul edilmektedir. SPARC64 platformundaki sistemlerden denenmiş olanların bir listesi bulunmaktadır. Kurulum yapmadan önce bu listeye göz atmanız yerinde olacaktır.

FreeBSD geniş platform desteği sunmakla birlikte bu platformlarda yer alan donanımların hepsinin desteklemesi söz konusu değildir. Özellikle de donanım üreticilerinin donanıma ilişkin bilgi vermeyip, bunu kapalı kaynak kodlu sürücülerle destekleyerek pazara sunduklarını göz önüne alındığında durum daha kolay anlaşılacaktır. Bu nedenle FreeBSD kurulumu yapmayı düşündüğünüz bilgisayar üzerinde bulunan donanımın bir listesini hazırlamak ve sonra bu listeyi kullanarak donanımların FreeBSD tarafından desteklenip desteklenmediğini kurmak istediğiniz platform ve FreeBSD sürümüne ait olan HardwareNotes.txt dosyasından kontrol etmeniz yerinde olacaktır.

Sistem Gereksinimi

FreeBSD kurmak için gereksinim duyacağınız minimum sistem gereksinimi, kullanım amacınıza göre değişkenlik gösterecektir. 32 bit işlemci için minimum desteklenen işlemci 486'dır. Bellek olarak kurulum uygulamasının çalıştırılabilmesi için en az 32 MB RAM gereksinim vardır. Minimal bir kurulum yapacaksanız bu durumda disk alanı olarak da 250 MB yeterlidir. Bu değerler sistemin çalışabilmesi için asgari değerlerdir. Ancak bir masaüstü veya sunucu için bundan fazlasına gereksinim olacaktır.

İşlemci: İşlemci seçiminde FreeBSD Intel, AMD, Cyrix veya IBM vb bir sınırlama yoktur. FreeBSD çekirdeği için işlemcinin markası da önemli değildir. Çekirdek işlemciyi tespit ettikten sonra kullanabildiği komut setlerini çalıştırarak işlemciyi kullanacaktır. Dikkat etmeniz gereken sadece doğru platform için doğru kurulum imajını kullanmak olmalıdır. GENERIC çekirdek yapılandırmasında pc platformu için bakacak olursak desteklenen işlemci mimarisinin en eski üyesinin 486 olduğunu görebiliriz. 486 ile FreeBSD kullanabilirsiniz ama işlemler çok uzun sürecektir.

Bellek: Bellek miktarını arttırmak kullanım amacınız ne olursa olsun sistem performansına olumlu katkıda bulunacaktır. Kabul edilebilir bir performans için 256 MB RAM en düşük bellek miktarıdır. Ayrıca kullanacağınız bazı dosya sistemleri için bellek miktarı kritik derecede önemlidir. Örneğin ZFS dosya sistemini tüm özellikleri kullanmak isterseniz 4 GM RAM ve 64 bit işlemci asgari yapılandırmadır. Kural olarak da her 1 TB disk alanı için 1 GB RAM gerekecektir.

Sabit Disk: FreeBSD ile IE, PATA/SATA ve SCSI/SAS diskleri kullanabilirsiniz. Kullanacağınız diski seçerken sisteminin kullanım amacı önemlidir. Sık sık diske yazılıp okunuyorsa bu durumda SAS/SCSI diskler IDE ve PATA/SATA disklere göre daha iyi performans verecektir. IDE, PATA/SATA disklerde veri tek kanal üzerinden aktarılır. Bir kanal takılı olan disk sayısının arttırılması da kanal bant genişliğinin diskler arasında paylaşılması anlamına gelir. SATA diskler de tek kanal üzerinden veri iletildiği için IDE ve PATA göre daha performanslıdır. Bazen bir SATA kanalına takılan bölücü/splitter ile tek kanal üzerinden çift disk kullanılabilir bu durumda performans yarı yarıya düşecektir. Eski bir sisteminiz varsa bu durumda IDE diski ve optik sürücüyü ayrı IDE kanallarına takıp daha sonradan eklenecek ikinci bir diski de ikinci IDE kanalında slave olarak bağlamak uygun bir çözüm olacaktır. Zira optik sürücü disk kadar sık kullanılmayacağından disk tek bir IDE kanalına takılıymış gibi çalışacaktır. Olası bir performans dar boğazını böylelikle aşabilirsiniz.

Sabit diskinizin büyüklüğü de kullanım amacınıza göre değişecektir. Bir kutunun dibinde bulduğunuz 1.2 GB büyüklüğündeki IDE diske FreeBSD kurabilirsiniz ancak bu disk üzerindeki alanın kısa zamanda yetersiz kalacağını görebilirsiniz. Zira bu büyüklükteki bir disk üzerinde /usr bölümü kısa zamanda dolacaktır. Hele hele LibreOffice/OpenOffice derlemeyi düşünüyorsanız kullanacağınız diskin büyüklüğünün en az 10 GB olması zorunludur.

FreeBSD'i işletim sistemini sunucu olarak kullanacaksanız, sunucunun web, posta, ftp veya kayıt sunucusu olarak kullanılması durumunda disk gereksinimleri ve tercih edilecek kontrolcü ve disk bölümünün hangi disk veya diskler üzerinde olacağı da önceden belirlenip buna göre donanım seçilip disk bölümleri de bu gereksinimler ve amaçlar dikkate alınarak oluşturulmalıdır.

Disk Bölümleri ve Büyüklükleri

Bir çok işletim sistemi diski tek bir bölüm olarak kullanmanızı teşvik eder. Bu durumda disk üzerinde sadece tek bir işletim sistemi kurabilirsiniz. Diğerleri için yer kalmayacaktır. Windows işletim sistemi ailesinin farklı sürümleri tek bir disk bölümü üzerinde birlikte kullanabilmektedir ama farklı işletim sistemleri tek bir disk bölümünde kurulup kullanılamamaktadır. Bu durumda disk bölümlerini düzenleyen uygulamalar ile disk üzerinde boş alan yaratabilirsiniz. Bu yaratılan boş alan üzerine yerni bir işletim sistemi kurabilirsiniz. Ancak her işletim sistemi bu yeni açılana alan üzerinde kurulmayabilir. Bu nedenle tek bir işletim sistemini bir tane büyük disk alanını kullanacak şekilde sisteminize kurmak yerine diskinizi bölümleyerek kullanmanız yerinde olacaktır. FreeBSD'i tek işletim sistemi olarak kullanmak isteseniz de diğer BSD işletim sistemleri gibi diskiniz gene bölümlenecektir. Bu garip gelebilir ama UNIX sistemler ile çalışıyorsanız bu olağan uygulamadır. Diskinizi bölümlemeniz için bir çok neden vardır:

FreeBSD kurmayı planladığınız bilgisayar üzerinde ister tek işletim sistemi olarak isterseniz Windows, Linux dağıtımı vb bir başka işletim sistemi ile birlikte kurup kullanmayı planlıyor olsanız bile her durumda diski bölümlemeniz gerekecektir. Ayrıca diskinizi tek bir işletim sistemi ve birden çok işletim sistemi kurarak kullanmak da farklı şekillerde disk bölümlemeyi gerektirir.

Her işletim sistemine tek bölüm yeterli olur diye düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz demektir. Neden diye soracak olursanız, birincisi sabit diskiniz bir motora takılı olan bir çok diskten oluşur. Sabit diski oluşturan disklerin açısal hızı aynıdır ama disk üzerindeki bir noktanın çizgisel hızı değişkendir; bazıları daha hızlı döner bazıları daha yavaş. Sık erişilen veriyi daha hızlı dönen disk alanı üzerinde tutarsanız sistemin genel olarak performansını iyileştirmiş olursunuz. Bunu yapabilmenin tek yolu da diskinizi bölümlemektir. İşletim sistemi bu disk bölümlerini gerektiği gibi kullanır. Her bir disk bölümü için ayrı kurallar tanımlayabilirsiniz ve bu disk bölümleri bu kurallara göre işletim sistemi tarafından gerektiği gibi kullanılır.

Tek bir bölüm olarak bölümlenmiş bir sistemde olası bir dosya sistemi hatası durumunda, sistemi başlatmak söz konusu olmaz. Öte yandan diski farklı bölümlere ayırdıysanız, yine olası bir hata surumunda sağlam disk bölümü üzerindeki dosyaları kullanarak sistemi başlatabilirsiniz. Bölümlenmiş bir diskte olumsuz durumlardan kaynaklanan kayıplar her zaman için asgari düzeyde kalacaktır.

Sık okunan/yazılan verilerin tek disk bölümüne sahip olan sistemlerde sistemin performansını olumsuz etkilemeleri kaçınılmazdır. Bunun nedeni sabit diskin tasarımı ile büyük ve tek disk bölümünün bir araya gelmesidir. Sabit diskler içerisinde bir motor ile döndürülen bir çok plakadan oluşur. Sabit diski oluşturan disklerin açısal hızı aynı olurken ama disk üzerindeki bir noktanın çizgisel hızı değişkendir; bazıları daha hızlı döner bazıları daha yavaş. Sık erişilen veriyi daha hızlı dönen disk alanı üzerinde tutarsanız sistemin genel olarak performansını iyileştirmiş olursunuz. Bunu yapabilmenin tek yolu da diskinizi bölümlemektir. İşletim sistemi bu disk bölümlerini gerektiği gibi kullanır. Her bir disk bölümü için ayrı kurallar tanımlayabilirsiniz ve bu disk bölümleri bu kurallara göre işletim sistemi tarafından gerektiği gibi kullanılır.

Aynı bilgisayarı birden çok kullanıcı kullanıyorsa her bir kullanıcının verilerinin tek bir bölümden oluşan disk bölümünü kısa sürede doldurması kaçınılmazdır. Günümüzde sabit disklerin kapasitelerinin çok büyük olması bu sorunun ortaya çıkmayacağı anlamına gelmez, tersine sorunun biraz daha geç ortaya çıkacağı anlamına gelir. Ayrıca kullanıcı verilerin yer aldığı bölüm üzerinde herhangi bir setuid sahip olan bir uygulama hatta daha da ileri gidersek herhangi bir program bulunmamalıdır. Sistem yapılandırmasını ayrı bir disk bölümünde tutmak ve bunu değiştirilemez yapmak yerinde olacaktır. Kullanıcılara verilen alan sınırlandırılmalı ve gereksiz dosyalar (mp3, film vb) ile diski doldurmalarının önüne geçilmelidir. Bunların dışında ayrıca disk bölümlerinden birisinin zarar görmesi durumunda diğer bölümler bundan etkilenmeyecektir Doğru olarak bölümlenmiş bir disk aynı zamanda sistemin güvenliğine de olumlu katkıda bulunur.

FreeBSD'de kullanılan yedekleme ve geri yükleme araçları olan dump(8) ve restore (8) disk bölümü üzerinde çalışmaktadır. Kısaca tüm diskinizin yedeğini tek bir dosya halinde değil, disk bölümleri olarak parça parça alır ve geri yükler. Dolayısıyla da FreeBSD çalıştıran sisteminizi çalıştırmaya başladığınızda yedekleme politikanızı da belirlemeniz gerekecektir.

FreeBSD diske kurmadan önce kullanım amacınızı, buna göre bölüm ve bu bölümlerin büyüklüklerini gereksinimlerinizi belirlemeniz gereklidir. Bir diski bölümledikten sonra bölümlerin boyutlarını değiştirmek gerektiğini düşündüğünüz de eski bölümleme işlemin geri dönüşü diskin yeniden bölümlenmesidir. FreeBSD dosya sistemini desteklemeyen disk bölümleme araçları ile yeniden bölümlemek veri ve zaman kaybına neden olur. Eğer her bir disk bölümüne ayrılacak alanın boyutu hakkında bir fikriniz yoksa bu işi FreeBSD 8.x 'de kurulum ve yapılandırma uygulaması – sysinstall(8) – ve FreeBSD 9.x'da ise bsdinstall(8) bırakabilirsiniz. FreeBSD 8.x ve FreeBSD 9.x kurulum sırasında otomatik olarak diski bölümleyebilmektedir. FreeBSD 8.x disk bölümleme işlemini otomatik olarak yaparak /, swap, /tmp, /var/, /usr bölümlerini oluşturur. FreeBSD 9.0 ise diski FreeBSD-boot, / ve swap olarak bölümler. Burada tek bir / bölümü kullanmak yerine 8.x olduğu gibi /, swap, /var, /tmp ve /usr bölümleri oluşturulması uygun olacaktır. Bu bölümlerin büyüklükleri de sırası ile yaklaşık olarak / için 1 GB , SWAP en az fiziksel bellek kadar, /var için asgari fiziksel bellek miktarı kadar ve bu miktara kullanım amacınıza göre en az 2 GB veya üzerini ekleyerek elde edeceğiniz büyüklükte bir alanın ayrılması gerekir. /var için fiziksel bellek miktarından az olmamak koşulu ile ayrılması gereken alanının gerekçesi FreeBSD işletim sistemini kernel panic hatasında fiziksel belleğin tamamı takas alanına yazılmaktadır. Sistemin yeniden başlatılması sırasında ise savecore(8) bu dosyayı /var/crash dizinine yazmakta oluşudur. Bu nedenle /var bölümün büyüklüğünün bu durumu dikkate alarak belirlenmesi gerekir. Ayrıca veritabanı, posta sunucusu vb amaçlarla kullanılan bir sistemde kayıt dosyaları vb ile disk alanı kullanımın artacağını göz önüne alarak /var bölümünü kalan boş alanın üçte biri kadar olacak şekilde seçebilirsiniz. /usr için ise diskin boş kalan kısmını ayırmanız yerinde olacaktır. Eğer sistem bir web sunucusu olarak kullanılıyorsa veya sistemde çok sayıda kullanıcı hesabının bulunması durumunda ise /, /tmp, /var ve /usr bölümleri yanında ayrı bir /home bölümü de oluşturulabilir.

Kurulum Kaynağının Seçimi

FreeBSD işletim sistemini kurmak için bir çok farklı kaynak kullanabilirsiniz. En basit yolu ftp sunucularından indirebileceğiniz CD,DVD ve USB imajlarıdır. İmaj dosyalarını doğrudan FreeBSD sunucularını veya FreeBSD yansılarını barındıran diğer sunuculardan edinebilirsiniz. Sunucuda barındırılan imaj dosyalarının sunucuda /FreeBSD/releases/mimari/ISO-IMAGES/x.y dizininde bulabilirsiniz. FreeBSD 8.2-RELEASE-amd64 iso dosyalarının bulunduğu dizinin içeriği aşağıdaki gibidir:

CHECKSUM.MD5

CHECKSUM.SHA256

FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-bootonly.iso

FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-disc1.iso

FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-dvd.iso.xz

FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-livefs.iso

FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-memstick.img

Benzer olarak da FreeBSD 9.0-RELEASE-amd64 iso dosyalarının bulunduğu dizinin içeriği aşağıdaki gibidir:.

CHECKSUM.MD5

CHECKSUM.SHA256

FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-bootonly.iso

FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-disc1.iso

FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-dvd.iso

FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-memstick.img

CHECKSUM.MD5 ve CHECKSUM.SHA256 dosyaları indirilen imajların bütünlüğünün kontrolü için kullanılacak olan MD5 ve SHA256 değerlerini barındıran dosyadır. Bir Linux dağıtımı kullanıyorsanız md5 ve sha256 sistemde hazır olarak bulunacaktır. Windows kullanıyorsanız bu durumda bütünlük kontrolünü yapmak için harici araçlara gereksinim olacaktır. Bu araçları çeşitli internet sitelerinden bulabilirsiniz.

FreeBSD kurulumu için bootonly.iso dosyası, bilgisayarı başlatmak için gereken dosyaları barındırır. Kurulum için gereken kaynakları barındırmaz. Bu imaj dosyasını kullanarak kurulum yapacaksanız kurulum kaynağı olarak varsa ikinci bir optik sürücüde yer alan FreeBSD CD/DVD veya USB disk üzerinde kopyalanmış olan FreeBSD dağıtım bileşenleri ile paketlerine, ağ üzerinden kurulum yapacaksanız NFS, CIFS, FTP/HTTP kaynaklarına erişiminizin olması zorunludur.

FreeBSD 8.2-RELEASE ait olan disc1.iso dosyası sistemi başlatacak olan dosyalar ile kurulum yazılımına, FreeBSD belgelerine ve FreeBSD işletim sistemine sahiptir. Ek paketleri barındırmaz. FreeBSD 9.0-RELEASE ait olan disc1.iso dosyasında sistemin başlatılması için gereken dosyalar ile FreeBSD işletim sistemini barındırır. Ek paketler bulunmaz.

FreeBSD-8.2-RELEASE ait olan dvd.iso.xz dosyası xz araçları kullanılarak sıkıştırılmış olan bir DVD imasj dosyasını barındırır. Xz uzantılı olan bu dvd imajını açıp FreeBSD-8.2-RELEASE-amd64-dvd.iso dosyasını elde etmeniz gereklidir. UNIX/BSD ve/veya Linux dağıtımı kullanıyorsanız xz araçları bir çok işletim sisteminde hazır olarak gelmektedir. Eğer sistemde bulunmuyorsa xz-utils kaynak kodundan veya paket yönetim araçlarını kullanarak kurmanız gerekecektir. DVD imajı içerisinde, sistemi başlatmak için gerekli olan dosyalar, kurulum uygulaması, FreeBSD işletim sistemi, “livefs cd” ile KDE,GNOME vs paketler yer alır. Bir masaüstü kurup gecikmeden üzerinde KDE,GNOME kullanmak istiyorsanız DVD imajını kullanmanız yerinde olacaktır.

FreeBSD 9.0-RELEASE memstick.img imajı için 1 GB büyüklüğündeki bir USB disk yeterlidir. FreeBSD 8.2-RELEASE için ise 2GB bir USB bellek kullanılmalıdır. memstcik.img imajı bilgisayarın usb portuna takılı donanım üzerinden başlatılmasını destekleyen sistemlerde FreeBSD kurulumu için gerekli dosyaları barındırır. Bu imaj doyası içerisinde sistemi başlatmak için gereken dosyalar, kurulum uygulaması, FreeBSD işletim sistemi ve “livefs” bulunmaktadır.

Bu imaj dosyası üzerinde bir işlem yapmadan doğrudan USB diske Linux dağıtımı veya bir UNIX/BSD işletim sistemi kullanıyorsanız doğrudan dd(1) ile yazdırabilirsiniz. Windows kullanıyorsanız ücretsiz olarak kullanabileceğiniz Image Writer for Windows adlı uygulamayı kullanabilirsiniz. Bu uygulama ile ilgili bilgiyi sitesinde bulabilirsiniz.

FreeBSD-8.2-RELEASE ile gelen livefs.iso, çalışan CD imajıdır. Olası bir acil durumda kurtarma CD aramak yerine doğrudan optik sürücüye takarak kullanabileceğiniz, disk üzerindeki sistemi otomatik olarak bağlayan ve sistem üzerinde kullanabileceğiniz tüm araçları barındıran imajdır.

Kurulum Bileşenleri: Neler Kuracağım?

Kurulum bileşeni, FreeBSD işletim sisteminin farklı kullanım amaçlarına göre hazırlanmış olan parçalarıdır. Bu parçalar kullanıcıdan kurulum sırasında seçilmesi istenir. FreeBSD 8.x-RELEASE sürümlerinde kurulum bileşenleri Developer, Kern-Developer, User ve Minmial olmak üzere dart adettir. Developer sistem kaynak kodlarını, belgeleri ve işletim sistemini kapsar. Kern-Developer ise kernel kaynak kodlarını, belgeleri ve işletim sistemini kapsar. User ortalama bir kullanıcının gereksinim duyacağı bileşenler olan işletim sistemi ile belgeleri kapsar. Minimal ise işletim sisteminin en küçük boyutlu halidir. Temel olarak çalışır ve işler durumdaki işletim sistemini kapsar.

FreeBSD 9.x-RELEASE sürümlerinde kurulum bileşenleri ise 8.x ve öncesine göre farklıdır. Seçilecek olan bileşenler doc, games, lib32, ports, src 'tur. Doc, FreeBSD belgelerini kapsar. Games BSD 4.2 ve öncesindeki UNIX oyunlarını kapsamaktadır. Lib32, 64 bit işletim sistemlerinde uyumluluk için gerekli olan 32 bitlik kütüphane dosyalarını barındırır. Ports, FreeBSD ports ağacının RELEASE hazırlandığı andaki kopyasıdır. Src ise FreeBSD kaynak kodunu kernel ve iletim sistemi olmak üzere tamamını barındırır.

Bu bileşenlerden hangisini kuracağınız kullanım amacı ve disk alanına bağlı olarak değişir. Eğer disk alanı konusunda bir kısıtlama yoksa ve FreeBSD ile yani tanışıyorsanız bu bileşenlerin hepsini kurabilirsiniz. Çekirdek derlemek, sistem yamalarını kaynak koddan derleyerek kurmak için kaynak koduna gereksinim vardır. Ports ağacınını güncel tutmak ve güncel yazılımları kaynak koddan derleyerek kullanmak içinde ports gereklidir. FreeBSD ile yeni tanışmış birisi iseniz veya geliştirici olarak ilgilenmiyorsanız da kaynak kod yanında belgelere de gereksinim olacaktır.

Sisteme Ait Bilgiler

Kuruluma başlamadan önce şu bilgilere kurulum sırasında ve sonrasındaki yapılandırma aşamasında gereksinim duyabilirsiniz:

• Ekran kartınız ve bellek miktarı
• Monitörünüzün varsa kılavuzu, desteklediği çözünürlük, yatay ve düşey tazeleme hızı
• Harici modemler için bağlantı için kullanılan com portu, dahili modem ise takılı olduğu yuva, ve modeme atanan IRQ değeri ile modemin yonga seti
• Farenizin bağlantı şekli, PS/2 veya USB
• Ağ kartınızın markası ve modeli ve modemin yonga seti. Bazı eski kartlar için karta atanan IRQ değeri
• Ağ arayüzlerinde kullanılan ağ yapılandırması
• FreeBSD kurmak için yeterli boş disk alanı.

Sistem ait olan bilgiler kurulum sırasında veya sonrasında sistemin yapılandırılmasında gerekebilir. FreeBSD her ne kadar donanıma ilişkin olarak bazı ayarları hazır olarak sunsa da bazı donanımların doğru olarak çalışması veya hata mesajının işaret ettiği sorunun çözümü bazen bu bilgiler ile olanaklı olmaktadır. Bu nedenle bu bilgilerin kurulum başlamadan önce elinizin altında olması işinizi kolaylaştıracaktır.