Kurulum
Geçmiş snapshot sürümlerinde özellikle de Temmuz 2011'de yayınlananlarda PCBSD kurulum uygulaması olan pc-sysinstall geliştirme sürecinde idi. BETA1 ile pc-sysinstall geliştirme süreci içerisinde görsel olarak dondurulmuş durumda. Bundan sonra yayınlanacak olan BETA ve RC sürümlerinde arayüz olarak bir değişiklik olmayabilir. Kurulum uygulaması İngilizce dışında bir çok dili desteklemektedir. Desteklenen diller arasında Türkçe'de bulunmaktadır. Kurulumu ve yapılandırma aşamasını tamamen Türkçe olarak BETA1 ve sonrasında kullanılabiliyor. Şimdilik kurulum sırasında bir tek kurulum kaynağı seçimi satırında Pootle sunucundaki bir sorundan ötürü söz konusu satır boş olarak geliyor. Bu tek satır dışında tüm süreç %100 Türkçe olarak kullanılabiliyor. Söz konusu hata BETA2 yayınlanmasından önce düzeltilmiş olacak.
Kurulum aşamasın yapısal olarak eskisinden farklı değil. Değişiklik ise PCBSD önceki sürümlerinde kurulum sırasında standart olarak KDE masaüstü, Nvidia sürücülerinin yüklenmesi GPT disk bölümlemesi kullanılması idi. PCBSD geliştirme ekibi 9.0 ile kurulum uygulamasında yeni düzenlemeler yaptılar.
Kurulum uygulamasında dikkate çarpan ilk değişiklik disk bölümleme aşamasında görülüyor. MBR veya GPT bölümleme arasında seçim yapabiliyorsunuz. Diğer önemli nokta ise ZFS dosya sistemi desteğini kullanmak isteyen kullanıcılara 4 GB RAM ve 64 bit öneriliyor. 64 bit olmayan ve daha az RAM sahip olan sistemlerde ZFS kullanmak isterseniz dikkatli olmanız gerekiyor. ZFS dosya sistemini kullanmak için asgari 1 GB RAM yeterli ancak performans olarak tatminkar olmaktan çok uzak bir uygulama olduğu için disk bölümleme aşamasında uyarılıyorsunuz. Diskin tamamını veya boş alanı elle veya otomatik olarak bölümleyebiliyorsunuz. Dosya sistemi olarak UFS ve Softupdates + Journalling standart olarak sunuluyor. İstenirse dosya sistemi olarak UFS ve/veya UFS + Softupdates kullanabiliyorsunuz.
Bu düzenlemeler ilk olarak masaüstü seçimi aşamasında görülüyor. Masaüstü seçiminde desteklenen ve desteklenmeyen masaüstü olarak iki sınıf yer alıyor. Geliştirme ekibi tarafından desteklenen masaüstleri KDE, GNOME, XFCE ve LXDE iken, Awesome, Enlightenment, IceWM, ScrotWM ve Window Maker desteklenmeyenler olarak yer alıyor. Her iki gruptan seçim yapabilir ve sisteme giriş yaparken de kurulmasını tercih ettiğiniz masaüstlerinden birisini seçerek giriş yapabilirsiniz. Masaüstü olarak KDE ve/veya GNOME seçtiyseniz USB diskleri bilgisayara taktığınızda diskler otomatik olarak bağlanıyor. Bu durum ise diğerleri için söz konusu değil. XFCE geliştiricileri HAL desteğini bıraktıkları için XFCE ve diğerleri için USB diskleri elle bağlamak ve ayırmak durumundasınız. Ancak geliştiricilere gelen istekler arasında özellikle XFCE için otomatik bağlama/ayırma özelliğinin eklenmesi ağırlıkta olduğu için bunu gelecek sürümlerde görebiliriz.
PCBSD ile standart olarak kurulan yazılımlar arasında KDE ve uygulamaları, Nvidia sürücüleri geçmiş sürümlerde yer alıyordu. Bu sürümden itibaren masaüstü kurulumunda masaüstü seçimi yanında Nvidia sürücülerinin kurulması da seçimlik oluyor. Nvidia yongalı grafik kartı kullanmıyorsanız bu sürücülere de gerek olmayacaktır. Bunun yanında HP yazıcılar için HP tarafından geliştirilen HPLIP kurulum sırasında seçilerek kurulabilir. Böylelikle HP yazıcıları CUPS ile ve ek özellikleri ile de kullanabilirsiniz.
Uygulamalar bölümünde FreeBSD ports ile sistem kaynak kodları yer alıyor. Bunlar seçimlik olarak bırakılmış. Önceki sürümlerde burada bazı PBI dosyaları da yer alırken BETA1 sürümünde bulunmuyor.
Bu aşamadan sonra Özet yer alıyor. Özet bölümü şu ana dek yaptığınız seçimlerin uygulamaya konulmadan önce gözden geçirmenizi ve gerek duyduğunuz düzenlemeleri yapmanız için geri dönmenizi sağlıyor. Eğer bir düzenleme yapmayacaksanız bir sonraki aşamaya geçerek kurulumu başlatabilirsiniz.
Kurulum süreci, dosya sisteminin oluşturulması ve dosyaların diske kopyalanması, sisteme ve seçimlerinize bağlı olarak zaman alıyor. İşlem bittiğinde ise Tamamlandı aşamasına geçip son tuşuna bastığınızda sistem yeniden başlatılıyor.
Sistemi yeniden başlattığınızda giriş yapmadan önce ekran çözünürlüğü ayarlanıyor. Yapmanız gereken karşınıza gelen diyalog kutusu üzerinde ekran çözünürlüğü ve grafik kartı sürücüsünü kontrol etmek ve gerekiyorsa değiştirip ayarı denemek. Ayarlar doğru ise sistem giriş yapabilirsiniz.
Giriş yöneticisi olarak GDM kullanılıyor. GDM ayarları ilk sisteme girişte dil olarak İngilizce,ve masaüstü olarak da GNOME tanımlı olarak geliyor. Eğer GNOME kurmadıysanız bunu kurduğunuz bir masaüstlerinden birisini seçerek değiştirin. Dil ayarlını da Türkçe seçebilirsiniz. Sonraki girişlerde bu ayarlar korunuyor.
PCBSD – Kontrol Merkezi
PCBSD bu güne dek bir merkezi yapılandırma aracı sunmaya devam etti. Bu merkezi yapılandırma aracı genelde KDE'nin içerisinde KDE Kontrol Merkezi ile tümleşik olarak geldi. Bunun olumsuz yanı KDE/PCBSD ayrımını ortadan kaldırması idi. Özellikle de KDE Kontrol Merkezi içerisinde FreeBSD'e özel yapılandırma seçeneklerinin de bulunduğu dikkate alınırsa.
PCBSD 9.0 ile kullanılan masaüstü ortamından bağımsız olmak üzere temel bir yapılandırma aracının kullanılmaya başlanması ile masaüstüne ve sisteme özel yapılandırma seçeneklerinin tek bir noktadan yapılandırılması için PCBSD Kontrol Merkezi geliştirildi. Uygulama QT ile hazırlanmış ve kurulumda seçilen dil seçeneğini de destekliyor. XDG destekli masaüstlerini kullanıyorsanız kontrol merkezi üzerinden masaüstünü de yapılandırabiliyorsunuz. Masaüstü yapılandırmasını kullanabilmek için en az iki masaüstü kurulmuş olması gerekiyor. Masaüstüne özel yapılandırma seçenekleri ön tanımlı olarak bulunduğunuz masaüstüne ait olanları barındırıyor. Bir başka masaüstünü yapılandırmak için menüden söz konu masaüstünün seçilmesi yeterli oluyor. Böylelikle KDE ile çalışırken GNOME veya tersi durumda istediğiniz masaüstüne ait olan ayarları değiştirebiliyorsunuz.
Kontrol merkezi normal kullanıcı olarak çalıştırılabiliyor. Barındırdığı yapılandırma araçları ise root yetkilerini gerektirdiği için ilgili uygulamayı başlatırken sizden root şifresini istiyor. Root şifresi ise sadece söz konusu uygulama ile çalışırken geçerli. Başka bir uygulamayı çalıştırırsanız root şifresini yeniden girmeniz gerekiyor.
PBI 9.0
PCBSD geliştirme ekibi aynı zamanda PCBSD ilk sürümlerinden bu yana kullanaılan PBI paket yönetim aracını da 9.0 sürümünü de PBI 9.0 sürümüne güncelliyor. PBI 9.0 sürümü ile bu güne dek kullanılan PBI araçları QT/KDE bağımlılığından kurtuluyor. Halen Grafik arayüz ile PCBSD KOntrol Merkezi veya App Cafe ile kullanılabilen PBI paketleri komut satırından da kullanılabiliyor. PBI 9.0 ile gelecek önmeli özelliklerden birisi de PBI paketlerinin kendi aralarında kütüphaneleri paylaşmaları ve aynı zamanda da root yetkileri gerekemden kullanıcı tarafından kurulup kaldırılabilmeleri. Böylelikle root şifresi veya sudo yapılandırmassına gerek kalmadan kullanıcılar kendileri için gerekli olan paketleri kurup, kaldırıp yönetebilecek. PBI 9.0 ile gelen yenilikler bunlar ile sınırlı değil ancak halenm PBI 9.0 formatında paketler bulunmadığı için PCBSD 9.0 kararlı sürümünün duyurulması ile yeni nesil PBI paketleri kullanılabilecek.
PCBSD 9.0 BETA1, PCBSD gelecek sürümünün bugüne dek hazırlana sürümleri ile karşılaştırıldığında önemli yenilikler barındırıyor. PCBSD arkasındaki temel düşünce olan BSD işletim sistemi ailesinin sıradan bilgisayar kullanıcısı tarafından kolaylıka kullanılabilir olması fikrinin opratikte sağlam bir yere sahip olacağını gösteriyor.
Dolayısıyla PCBSD 9.0 BETA1 ve gelecek test sürümlerinin denenmesi, hatalarının bulunması ve bunların bildirilmesi PCBSD 9.0 daha çok kullanıcıya ulaşmasını sağlayacak. PCBSD 9.0 BETA1 eğer PCBSD kullanıcısı değilseniz bile kısa bir süre için de olsa denemeye değer.
Not: PCBSD yerelleştirme çalışmaları pootle üzerinde yürütülüyor. Şu ana dek kurulum sistemi ve diğer kritik tüm bileşenleri Türkçe'ye çevirdim. Ancak App Cafe ile kullanılacak olan dil dosyası hem sözcük hem de satır olarak oldukça büyük olduğu için yereleştirilmesinde sizlerinde desteğine gereksinim duyuyor. Yereleştirilmesi tamamlanmış olan dosyayı web üzerinde çevirerek yerelleştirme çalılşmalarına katkıda bulunabilirsiniz.
 |
| PCBSD9.0 BETA1 Kurulum: Dil Seçimi |
Kurulum uygulamasında dikkate çarpan ilk değişiklik disk bölümleme aşamasında görülüyor. MBR veya GPT bölümleme arasında seçim yapabiliyorsunuz. Diğer önemli nokta ise ZFS dosya sistemi desteğini kullanmak isteyen kullanıcılara 4 GB RAM ve 64 bit öneriliyor. 64 bit olmayan ve daha az RAM sahip olan sistemlerde ZFS kullanmak isterseniz dikkatli olmanız gerekiyor. ZFS dosya sistemini kullanmak için asgari 1 GB RAM yeterli ancak performans olarak tatminkar olmaktan çok uzak bir uygulama olduğu için disk bölümleme aşamasında uyarılıyorsunuz. Diskin tamamını veya boş alanı elle veya otomatik olarak bölümleyebiliyorsunuz. Dosya sistemi olarak UFS ve Softupdates + Journalling standart olarak sunuluyor. İstenirse dosya sistemi olarak UFS ve/veya UFS + Softupdates kullanabiliyorsunuz.
 |
| PCBSD 9.0 BETA1 Kurulum: Disk Bölümleme |
Bu düzenlemeler ilk olarak masaüstü seçimi aşamasında görülüyor. Masaüstü seçiminde desteklenen ve desteklenmeyen masaüstü olarak iki sınıf yer alıyor. Geliştirme ekibi tarafından desteklenen masaüstleri KDE, GNOME, XFCE ve LXDE iken, Awesome, Enlightenment, IceWM, ScrotWM ve Window Maker desteklenmeyenler olarak yer alıyor. Her iki gruptan seçim yapabilir ve sisteme giriş yaparken de kurulmasını tercih ettiğiniz masaüstlerinden birisini seçerek giriş yapabilirsiniz. Masaüstü olarak KDE ve/veya GNOME seçtiyseniz USB diskleri bilgisayara taktığınızda diskler otomatik olarak bağlanıyor. Bu durum ise diğerleri için söz konusu değil. XFCE geliştiricileri HAL desteğini bıraktıkları için XFCE ve diğerleri için USB diskleri elle bağlamak ve ayırmak durumundasınız. Ancak geliştiricilere gelen istekler arasında özellikle XFCE için otomatik bağlama/ayırma özelliğinin eklenmesi ağırlıkta olduğu için bunu gelecek sürümlerde görebiliriz.
 |
| PCBSD 9.0 BETA1 Kurulum: Masaüstü Seçimi |
PCBSD ile standart olarak kurulan yazılımlar arasında KDE ve uygulamaları, Nvidia sürücüleri geçmiş sürümlerde yer alıyordu. Bu sürümden itibaren masaüstü kurulumunda masaüstü seçimi yanında Nvidia sürücülerinin kurulması da seçimlik oluyor. Nvidia yongalı grafik kartı kullanmıyorsanız bu sürücülere de gerek olmayacaktır. Bunun yanında HP yazıcılar için HP tarafından geliştirilen HPLIP kurulum sırasında seçilerek kurulabilir. Böylelikle HP yazıcıları CUPS ile ve ek özellikleri ile de kullanabilirsiniz.
Uygulamalar bölümünde FreeBSD ports ile sistem kaynak kodları yer alıyor. Bunlar seçimlik olarak bırakılmış. Önceki sürümlerde burada bazı PBI dosyaları da yer alırken BETA1 sürümünde bulunmuyor.
 |
| PCBSD 9.0 BETA1 kurulum: Ports ve kaynak kod Seçimi |
Bu aşamadan sonra Özet yer alıyor. Özet bölümü şu ana dek yaptığınız seçimlerin uygulamaya konulmadan önce gözden geçirmenizi ve gerek duyduğunuz düzenlemeleri yapmanız için geri dönmenizi sağlıyor. Eğer bir düzenleme yapmayacaksanız bir sonraki aşamaya geçerek kurulumu başlatabilirsiniz.
Kurulum süreci, dosya sisteminin oluşturulması ve dosyaların diske kopyalanması, sisteme ve seçimlerinize bağlı olarak zaman alıyor. İşlem bittiğinde ise Tamamlandı aşamasına geçip son tuşuna bastığınızda sistem yeniden başlatılıyor.
 |
| PCBSD 9.0 BETA1 Kurulum: Kurulum Aşaması |
Sistemi yeniden başlattığınızda giriş yapmadan önce ekran çözünürlüğü ayarlanıyor. Yapmanız gereken karşınıza gelen diyalog kutusu üzerinde ekran çözünürlüğü ve grafik kartı sürücüsünü kontrol etmek ve gerekiyorsa değiştirip ayarı denemek. Ayarlar doğru ise sistem giriş yapabilirsiniz.
 |
| PCBSD 9.9 BETA1 Kurulum: Ekran Çözünürlüğü Yapılandırması |
Giriş yöneticisi olarak GDM kullanılıyor. GDM ayarları ilk sisteme girişte dil olarak İngilizce,ve masaüstü olarak da GNOME tanımlı olarak geliyor. Eğer GNOME kurmadıysanız bunu kurduğunuz bir masaüstlerinden birisini seçerek değiştirin. Dil ayarlını da Türkçe seçebilirsiniz. Sonraki girişlerde bu ayarlar korunuyor.
 |
| PCBSD 9.0 BETA1 kurulum sonrası ilk giriş - GDM |
PCBSD – Kontrol Merkezi
PCBSD bu güne dek bir merkezi yapılandırma aracı sunmaya devam etti. Bu merkezi yapılandırma aracı genelde KDE'nin içerisinde KDE Kontrol Merkezi ile tümleşik olarak geldi. Bunun olumsuz yanı KDE/PCBSD ayrımını ortadan kaldırması idi. Özellikle de KDE Kontrol Merkezi içerisinde FreeBSD'e özel yapılandırma seçeneklerinin de bulunduğu dikkate alınırsa.
PCBSD 9.0 ile kullanılan masaüstü ortamından bağımsız olmak üzere temel bir yapılandırma aracının kullanılmaya başlanması ile masaüstüne ve sisteme özel yapılandırma seçeneklerinin tek bir noktadan yapılandırılması için PCBSD Kontrol Merkezi geliştirildi. Uygulama QT ile hazırlanmış ve kurulumda seçilen dil seçeneğini de destekliyor. XDG destekli masaüstlerini kullanıyorsanız kontrol merkezi üzerinden masaüstünü de yapılandırabiliyorsunuz. Masaüstü yapılandırmasını kullanabilmek için en az iki masaüstü kurulmuş olması gerekiyor. Masaüstüne özel yapılandırma seçenekleri ön tanımlı olarak bulunduğunuz masaüstüne ait olanları barındırıyor. Bir başka masaüstünü yapılandırmak için menüden söz konu masaüstünün seçilmesi yeterli oluyor. Böylelikle KDE ile çalışırken GNOME veya tersi durumda istediğiniz masaüstüne ait olan ayarları değiştirebiliyorsunuz.
 |
| PCBSD 9.0 BETA1 KDE Masaüstü |
Kontrol merkezi normal kullanıcı olarak çalıştırılabiliyor. Barındırdığı yapılandırma araçları ise root yetkilerini gerektirdiği için ilgili uygulamayı başlatırken sizden root şifresini istiyor. Root şifresi ise sadece söz konusu uygulama ile çalışırken geçerli. Başka bir uygulamayı çalıştırırsanız root şifresini yeniden girmeniz gerekiyor.
PBI 9.0
PCBSD geliştirme ekibi aynı zamanda PCBSD ilk sürümlerinden bu yana kullanaılan PBI paket yönetim aracını da 9.0 sürümünü de PBI 9.0 sürümüne güncelliyor. PBI 9.0 sürümü ile bu güne dek kullanılan PBI araçları QT/KDE bağımlılığından kurtuluyor. Halen Grafik arayüz ile PCBSD KOntrol Merkezi veya App Cafe ile kullanılabilen PBI paketleri komut satırından da kullanılabiliyor. PBI 9.0 ile gelecek önmeli özelliklerden birisi de PBI paketlerinin kendi aralarında kütüphaneleri paylaşmaları ve aynı zamanda da root yetkileri gerekemden kullanıcı tarafından kurulup kaldırılabilmeleri. Böylelikle root şifresi veya sudo yapılandırmassına gerek kalmadan kullanıcılar kendileri için gerekli olan paketleri kurup, kaldırıp yönetebilecek. PBI 9.0 ile gelen yenilikler bunlar ile sınırlı değil ancak halenm PBI 9.0 formatında paketler bulunmadığı için PCBSD 9.0 kararlı sürümünün duyurulması ile yeni nesil PBI paketleri kullanılabilecek.
PCBSD 9.0 BETA1, PCBSD gelecek sürümünün bugüne dek hazırlana sürümleri ile karşılaştırıldığında önemli yenilikler barındırıyor. PCBSD arkasındaki temel düşünce olan BSD işletim sistemi ailesinin sıradan bilgisayar kullanıcısı tarafından kolaylıka kullanılabilir olması fikrinin opratikte sağlam bir yere sahip olacağını gösteriyor.
Dolayısıyla PCBSD 9.0 BETA1 ve gelecek test sürümlerinin denenmesi, hatalarının bulunması ve bunların bildirilmesi PCBSD 9.0 daha çok kullanıcıya ulaşmasını sağlayacak. PCBSD 9.0 BETA1 eğer PCBSD kullanıcısı değilseniz bile kısa bir süre için de olsa denemeye değer.
Not: PCBSD yerelleştirme çalışmaları pootle üzerinde yürütülüyor. Şu ana dek kurulum sistemi ve diğer kritik tüm bileşenleri Türkçe'ye çevirdim. Ancak App Cafe ile kullanılacak olan dil dosyası hem sözcük hem de satır olarak oldukça büyük olduğu için yereleştirilmesinde sizlerinde desteğine gereksinim duyuyor. Yereleştirilmesi tamamlanmış olan dosyayı web üzerinde çevirerek yerelleştirme çalılşmalarına katkıda bulunabilirsiniz.
Elinize sağlık üstad :)
YanıtlaSilPBSD9 gerçekten muhteşem özelliklerle geliyor, helede kurulum aşamasında KDE4'ün modüler olarak seçim yapılabilmesi harikâ olmuş, hiç kullanmayacağımız modülleri game, sdk, toys gibi kurmamak ayrı bir güzellik.
Henüz beta olmasına rağmen kararlılığıda üst düzeyde ama genede noksanlıkları var görünüyor, kurulumda grub ile ilgili bir seçenek yok anlaşılan bunu şimdilik koymamışlar.
Türkçe konusundaysa ciddi oranda Türkçe olmuş %90'ın üzerinde sanırsam, bu vesileyle sizede elinize sağlık demek istiyorum, yabancı dili olmayan benim gibiler için Türkçe'leşmesi çok önemli.
Kurulumun özelleştirilmesiyle açılış'ın 90 processes'le başlaması akonadinin de kapatılamasıyla 70'lere düşmesi tek kelimeyle süper..
Böyle bir dağıtım yok..
Bu PCBSD9 çok can yakar çok :D